اگر از علاقمندان فیلم‌های پلیسی باشید حتما سکانس‌هایی را دیده‌اید که تصویر یک شخص در میان جمعیت زیادی توسط دوربین شناسایی شده و کل سوابق او روی صفحه، نمایش داده می‌شود. این، نمونه‌ی کوچکی از هزاران قابلیت هوش مصنوعی در دوربین مداربسته است.
امروزه در تمام حوزه‌ها هوش مصنوعی در حال قدرت‌نمایی است و انجام بسیاری از کارهای غیرممکن را برای بشر ساده کرده‌است. خوشبختانه، دنیای گسترده‌ی تجهیزات امنیتی و دوربینهای مداربسته نیز از این قاعده مستثنی نیست. برای آشنایی بیشتر با دوربینهای مداربسته هوش مصنوعی و سایر کاربردها و قابلیتهای آن‌ها تا پایان این بلاگ با ما همراه باشید.
منظور از هوش مصنوعی در دوربین مداربسته چیست؟
یک دوربین مداربسته ساده تنها کاری که میتواند انجام دهد تصویربرداری از محیط و ثبت آن‌ها در حافظه است؛ اما یک دوربین مداربسته با هوش مصنوعی میتواند تصاویر ثبت‌شده را تحلیل کند و اشیا، افراد، چهرهها و وسایل نقلیه قرارگرفته در آن را تفکیک و شناسایی کند.
در مجموع، هوش مصنوعی در دوربین مداربسته به مجموعه‌ای از الگوریتم‌ها و تکنیک‌هایی گفته می‌شود که به دوربین مداربسته اجازه‌ی تحلیل تصاویر ضبط‌شده را می‌دهد. این ویژگی، سرعت و دقت سیستم‌های نظارتی و دوربین‌ها را افزایش داده و قابلیتهای زیر را به دوربین مداربسته اضافه می‌کند.
- قابلیت تشخیص چهره
- تشخیص و تفکیک انسان از حیوان و اشیا
- تشخیص صدا و حرکت
- سرشماری افراد در تصویر و تحلیل اطلاعات از هر نظر
- تشخیص دمای بدن افراد
- قابلیت ارسال پیام هشدار در لحظه‌ی وقوع جرم
نحوه عملکرد هوش مصنوعی در سیستم‌های نظارتی
شاید برای شما هم سوال شده باشد که هوش مصنوعی چگونه میتواند تمام این موارد را بررسی کرده و تشخیص دهد؟ نحوه عملکرد این قابلیت فوق‌العاده به صورت زیر است:
دوربین های هوش مصنوعی همواره یک تصویر مرجع یا نمایی از افراد، محیط و اشیا را با توجه قوانین ثبت شده در سیستم‌شان را در زوایا و حالت‌های مختلف در حافظه نگه می‌دارند.
تصاویر ثبت شده توسط دوربین در هر لحظه و به طور مداوم به دستگاه‌های ضبط‌کننده دیجیتال (DVR) ارسال شده و پس از مقایسه با الگوها و تصاویر مرجع، توسط هوش مصنوعی بررسی می‌شوند. در صورتی که هر کدام از داده‌ها با تصاویر مرجع مغایرزت داشته باشند، وضعیت غیرطبیعی شناخته شده و به افراد مربوطه، اطلاع رسانی می‌شود.
به زبان ساده، یه سری الگوها یا تصاویر به عنوان مرجع به هوش مصنوعی داده میشه، اگر هوش مصنوعی تشخیص بده که تصاویر ثبت‌شده با الگوهای ذهنیش فرق دارن، اون‌ها رو اطلاع رسانی می‌کنه.
این احتمال هم وجود داره که یک چهرهی خاص به هوش مصنوعی داده بشه و ازش خواسته بشه اون رو بین تعداد زیادی از افراد شناسایی کنه. یعنی کافیه بهش بگین ازش چی می‌خواین تا بدون معطلی براتون انجام بده!
برخی از دوربینهای مداربسته هوش مصنوعی نیز به قابلیت تحلیل رفتار مجهز هستند و واکنشی مرحله به مرحله دارند.
عملکرد آن‌ها به این صورت است که ابتدا از طریق ویژگی‌های شیء مقابل تشخیص می‌دهند که انسان، حیوان و یا … است. سپس، خود را ارتقاد داده و تصویر را از نظر نوع حرکات، دما و … بررسی و تحلیل می‌کنند.
مزایا و کاربردهای هوش مصنوعی در دوربین مداربسته
می‌خواهید بدانید هزینه‌کردن برای خرید و نصب دوربین مداربسته هوش مصنوعی ارزشش را دارد یا نه؟ پس باید با مزایا و کاربردهای شگفت‌انگیز آن آشنا شوید. به موارد زیر توجه کنید.
-
تشخیص پیشرفته چهره، اشیا و الگوها
وقتی صحبت از شناسایی پیشرفته می‌کنیم دقیقا منظورمان چیست؟ یک دوربین مداربسته معمولی میتواند تصاویر چهرهها را ثبت کرده و در انواع پیشرفته‌تر، حرکات را تشخیص دهد و انسان و غیر انسان را از هم تفکیک کند.
اما یک دوربین مداربسته هوش مصنوعی در حالی که تمام این کارها را انجام می‌دهد، میتواند به صورت همزمان و در لحظه، چهرهی فرد را با چهرههای ثبت‌شده در پایگاه داده‌ی مجرمان شناخته‌شده و افراد ممنوعه مقایسه کرده و در صورت لزوم و تطابق چهرهها گزارش دهد.
همچنین این امکان را دارد که در شلوغ‌ترین محیط‌ها، اشیا و افراد مرتبط با آن‌ها را ردیابی کرده و شناسایی کند.
-
تحلیل رفتار و حرکت افراد
همان‌طور که پیش از این اشاره کردیم، این دوربین‌ها الگوهای رفتاری طبیعی را در حافظه‌شان نگه داشته و به محض دیدن هر رفتار غیرمتعارف (دویدن، راه‌رفتن، دعوا و …) می‌توانند آن را گزارش کنند.
برای مثال، فرض کنید در یک ایستگاه مترو، فردی مشکوک تمام مدت گوشه‌ای ایستاده و بدون سوار شدن به مترو اطراف را می‌یابد. دوربینهای هوش مصنوعی رفتار هزاران مسافر ایستگاه را بررسی می‌کنند، با این حال با توجه به الگوهای رفتاری، حرکات مشکوک این فرد از نگاه‌شان دور نمانده و آن را گزارش می‌دهند.
-
نظارت همه‌جانبه و خودکار با دقت بالا
تا به حال یک اتاق مانیتورینگ را از نزدیک دیده‌اید؟ اتاق‌های مانیتورینگ در هر مجتمع، شامل چندین نمایشگر هستند که هر کدام تصاویر دوربینهای مداربستهی قسمتی از مجتمع را نشان می‌دهد.
با توجه به تعداد دوربین‌ها و نمایشگرها، طبیعتا هر اتاق مانیتورینگ به چند نفر پرسنل امنیتی یا نگهبان نیاز دارد که شبانه‌روز دوربین‌ها را رصد کرده و در صورت مشاهده هر گونه عمل مشکوک، اقدام کنند.
خب حتما می‌توانید حدس بزنید که این کار تا چه اندازه خسته‌کننده و پر ریسک است؟ کافی‌ست یکی از پرسنل لحظه‌ای غفلت کند تا حوادث ناگوار دامن‌گیر مجتمع شوند. اما با وجود دوربینهای هوش مصنوعی هیچ‌گاه چنین اتفاقاتی نمی‌افتد.
این دوربین‌ها می‌توانند به صورت 24ساعته، حجم زیادی از اطلاعات و تصاویر را به طور زنده ، تحلیل و بررسی کنند و موقعیت‌های مشکوک را تشخیص دهند.
برای مثال می‌توانند بدون نیاز به هیچ نیروی انسانی و نگهبان، از ورود سارقین باخبر شده و حضور او را به مسئولین اطلاع دهند. همچنین قادرند بسته‌های ناشناس و رها شده را شناسایی و ردیابی کنند و وقایع غیرمترقبه مانند آتش‌سوزی در دورافتاده‌ترین قسمت‌های مجتمع را گزارش دهند.
دوربینهای مداربسته هوش مصنوعی یک قابلیت فوقالعادهی دیگر هم دارند. این تجهیزات، موارد و موقعیت‌های مشکوک موجود در تصاویر -که به بررسی بیشتر نیاز دارند- را علامت‌گذاری می‌کنند تا پرسنل، آن‌ها را مد نظر داشته باشند.
این‌گونه، نظارت با دقت بالاتر انجام شده و یک واکنش سریع‌تر و قدرتمندتر با نیاز به نیروی انسانی کمتر انجام خواهد شد.
-
هزینه کمتر نسبت به استخدام نیروی امنیتی
حتما می‌دانید که استخدام یک پرسنل امنیتی تمام‌وقت چقدر هزینه‌بردار است. برای مثال برای بررسی 10 دوربین مداربسته، شما حداقل به دو پرسنل نیاز دارید تا همواره دوربین‌ها را تحت نظر داشته باشند.
قطعا این هزینه برای کسب و کارهای کوچک و یا کسانی که به تازگی فعالیت خود را شروع کرده‌اند، بالاست. بهترین راه حل جایگزین، نصب دوربینهای هوش مصنوعی است که هم هزینه‌ی بسیار کمتری دارد و هم کار خود را با دقت بالاتر و نتیجهی بهتر انجام می‌دهند.
-
یادگیری خودکار و مستمر بدون هزینه اضافی
هر چه بیشتر از این سیستم‌های هوشمند استفاده کنید، هوش مصنوعی با تحلیل بیشتر اطلاعات، دقیق‌تر و کارآمدتر شده و بر قابلیت‌ها و توانایی‌اش افزوده می‌شود. درواقع میتوان گفت که این سیستم قابلیت خودآموزی دارد؛ آن هم بدون هیچ هزینه اضافی.
این سیستم‌ها همچنین این قابلیت را دارند که در زیر هر ویدیوی بررسی شده، تگ‌هایی شامل زمان، تاریخ و … بزنند تا در فواصل زمانی مختلف آن‌ها را بازبینی کنند یا این که در صورت لزوم بتوانند به سرعت آن‌ها را پیدا کنند. این گونه، به دایرهی اطلاعاتی خود می‌افزایند.
دوربین مداربسته مجهز به هوش مصنوعی محدودیت هایی هم دارد؟
فراموش نکنید که هوش مصنوعی به تازگی شناخته‌شده و هنوز جای توسعه فراوانی دارد. همچنین به یاد داشته باشید که هوش مصنوعی با وجود تمام قابلیت‌ها و هوش سرشاری که دارد، یک سیستم هوشمند و کامپیوتری است.
پس نمی‌توانید از آن انتظار داشته باشید که مانند یک انسان فکر کند و واکنش‌های ناخوداگاه و ناگهانی داشته باشد. تمام اقدامات این سیستم هوشمند برنامه ریزی شده و با توجه به قوانین و الگوهای آن صورت میگیرد. برای مثال ممکن است این دوربین‌ها یک فرد در حال دویدن را با مجرم در حال فرار اشتباه بگیرند.
به همین خاطر لازم است برای یک نتیجهی بدون نقص همواره یک کارشناس بر دوربین‌ها و بررسی‌های انجام‌شده توسط آن‌ها نظارت داشته باشد. هوش مصنوعی در کنار هوش انسانی، میتواند نتایجی را رقم بزند که تصورش را هم نمی‌کنید!
سخن آخر
هوش مصنوعی یک قابلیت بی‌نظیر است که اگر با نظارت درست به کار گرفته شود، میتواند دنیایی از اطلاعات را در کوتاه‌ترین زمان در اختیار ما بگذارد. در این بلاگ ما در مورد هوش مصنوعی در دوربینهای مداربسته، نحوه عملکرد و کاربرد آن‌ها با هم صحبت کردیم. به نظر شما استفاده از این سیستم‌ها در چه مجتمع‌هایی لازم و اقتصادی است؟ نظرات و سوالات خود را همین جا برای ما بنویسید.
سوالات متداول
-
هزینه خرید و نصب دوربین های هوش مصنوعی چقدر است؟
هزینه نصب دوربینهای هوش مصنوعی نسبت به دوربینهای معمولی بیشتر است؛ اما با توجه به مزایا و قابلیتهای این تجهیزات میتوان گفت که ارزشش را دارد.
-
آیا دوربین هوش مصنوعی قابلیت به خاطر سپردن چهرهها و ردیابی اشیا را دارند؟
بله، دوربین مداربسته هوش مصنوعی میتواند چهرهها را تفکیک، شناسایی و تحلیل کند و اشیای جا مانده و رها شده را شناسایی و ردیابی کند.